شوید
خانوم ادویه در این بخش ریشه گیاه شناسی شوید رو براتون بیان میکنه:
گیاهی است یکساله به ارتفاع ۳۰ سانتی متر تا یک متر (گاهی بیشتر) و دارای ریشه راست، مخروطی شکل و به رنگ سفید است.
طول ریشه متغیر و بین ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر می باشد.ساقه آن منشعب استوانه ای بی کرک ،دارای خطوط طولی و در محل گره ها کمی فرو رفته است.
برگهای کوچک، متناوب بی کرک با پهنک منقسم به بریدگیهای نازک و نخی شکل.
گلها کوچک، دو جنسی و رنگ آنها زرد است و در انتهای ساقه های اصلی و فرعی در چترهای مرکب به قطر ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر پیدار می شوند
در این بخش خانوم ادویه به معرفی خواص شوید می پردازد:
۱- خواص ضدسرطانی شوید:
به‌خاطر وجود ۳ مونوترپنی که عنوان شد (لیمونن، کاروون، آنتوفران) دارای خاصیت ضدسرطان است.
مونوترپن‌ها، آنزیم‌هایی موسوم به ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﯿﻮن اس. ﺗﺮاﻧﺴﻔﺮاز (glutathione-S-transferase) را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند و با تحریک این آنزیم‌ها مانع از پا گرفتن سرطان در بدن می‌شوند.
گلوتاتیون به‌طور کلی نوعی آنتی‌اکسیدان مؤثر است و مونوترپن‌ها به تقویت فعالیت آنزیمی آن کمک می‌کنند.
شوید، علاوه‌بر مونوترپن‌ها و…، حاوی آنتی‌اکسیدانی قوی برای مقابله با سرطان هم هست و توانایی بدن در مبارزه با سرطان را دو برابر می‌کند.
۲- شوید و آنتی‌اکسیدان‌ها:
مونوترپن‌ها و زردینه‌های قوی موجود در شوید که وایسنین (vicenin) و کائمفرول (kaempferol) نام دارند، موجب کمک‌رسانی به مولکول‌های آنتی‌اکسیدان می‌شوند.
آنها به مولکول‌های اکسیداتیو خطرناک در سلول‌ها متصل می‌شوند و مبارزه‌ای جانانه میان مولکول‌های اکسیداتیو و و مواد مفید موجود در شوید شکل می‌گیرد.
۳- شوید و کاهش کلسترول:
برگهای این گیاه می‌تواند موجب کاهش کلسترول شود.
مطالعه‌ای در این حوزه روی موش‌ها انجام گرفته و مشخص شده است که مصرف عصاره و قرص این گیاه در موش‌هایی با کلسترول بالا باعث ایجاد اثرات مثبتی روی پروفایل لیپیدی آنها شده است.
۴- شوید و بهبود هاضمه:
این گیاه به‌عنوان درمانی خانگی برای رفع مشکلات متعددی استفاده می‌شود.
مثلا برای درمان بی اشتهایی، درمان نفخ شکم، تحریک تولید صفرا و آب گوارشی (digestive juices) کاربرد دارد.
آب گوارشی از لوزالمعده ترشح می‌شود و شامل آنزیم‌هایی است که کربوهیدرات، چربی و پروتئین‌های غذا را تجزیه می‌کند.
روغن‌های موجود در شوید باعث افزایش صفرا و آب گوارشی می‌شوند.
۵- شوید و دردهای قاعدگی:
به دردهای دوران قاعدگی دیسمنوره (Dysmenorrhea ) گفته می‌شود.
قاعدگی دردناک یا دیسمنوره می‌تواند موجب ناراحتی‌های بسیار شدیدی در ناحیه‌ی شکمی شود.
یکی از خواص شوید، درمان این دردهاست. شوید در مقایسه با مُسکن‌ها و داروهای شیمیایی، گزینه‌ای مناسب‌تر به‌نظر می‌رسد.
۶- شوید و بهبود علائم افسردگی:
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که در سراسر دنیا، حدود ۳۵۰ میلیون نفر دچار افسردگی هستند.
ازآنجایی‌که داروهای ضدافسردگی و درمان آن، عوارض جانبی متعددی ایجاد می‌کنند، جایگزین کردن درمان‌های گیاهی می‌تواند ایده‌ی بسیار خوبی برای بهبود علائم افسردگی باشد.
درواقع، بسیاری از گیاهان بدون هیچ‌گونه عارضه‌ای به درمان اضطراب، درمان افسردگی و درمان بی خوابی کمک می‌کنند.
کاروُون موجود در این گیاه، در ایجاد آرامش و درمان افسردگی نقش مهمی ایفا می‌کند.
درواقع، شبیه آرام‌بخشی ملایم عمل می‌کند که به کاهش اضطراب و افسردگی، کاهش استرس و کاهش عصبانیت می‌انجامد.
۷- شوید و خواص ضدمیکروبی:
کاروون موجود در این گیاه به‌عنوان ترکیبی جادویی شناخته می‌شود.
این ماده در ایجاد آرامش، بهبود عملکرد معده و هاضمه و جلوگیری از سرطان مفید است.
ضمن اینکه خواص ضدمیکروبی و ضدقارچ هم دارد. روغن‌های موجود در این گیاه در برابر انواع باکتری‌ها مقاومت می‌کنند.
این گیاه در برابر ۵ نوع باکتری از جمله استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم است.
علاوه‌برآن، این گیاه در برابر رشد قارچ کاندیدا هم ایستادگی می‌کند.
این قارچ خطرناک مشکلات زیادی نظیر مِه مغزی، مشکلات معده، اضطراب و افسردگی به‌وجود می‌آورد.
خواص ضدمیکروبی شوید باعث رفع عفونت‌های میکروبی می‌شوند که منجر به تولید زخم‌های باز و بریدگیهای پوستی شده‌اند.
۸- شوید و افزایش کیفیت خواب:
از سایر خواص این گیاه می‌توان به رفع بی خوابی و افزایش کیفیت خواب اشاره کرد.
دو زردینه موجود در شوید یعنی وایسنین (vicenin) و کائمفرول (kaempferol) به تسریع تولید هورمون‌ها در بدن کمک می‌کنند و باعث احساس آرامش در بدن می‌شوند.
این خاصیت در کنار اثرات مثبت کاروون در بدن بسیار جالب‌توجه و مؤثر است.
مهم‌تر از همه‌ی اینها، وجود ویتامین B6 در این گیاه است که به درمان اختلالات خواب می‌انجامد.
پژوهش‌ها حاکی از آن است که کمبود ویتامین B6 در بدن، باعث افزایش استرس روانی و مشکلات خواب می‌شود.
البته شایان ذکر است که افزایش میزان این ویتامین در بدن هم مانند کمبود آن می‌تواند باعث اختلالات خواب بشود.
۹- شوید و خواص ضدالتهابی:
قرن‌ها است که از این گیاه برای خواص ضدالتهابی آن در نقاط مختلف دنیا استفاده می‌شود.
یکی از خواص این گیاه درمان التهاب مفاصل است.
برای رفع التهاب در بدن بهتر است از داروهای گیاهی استفاده شود، زیرا مواد شیمیایی مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، عوارض جانبی بسیار نامطلوبی دارند.
وجود شوید در آشپزخانه‌تان برای مبارزه با انواع التهاب بدنی، ایده‌ی خوبی است.
بسیاری از شواهد و مطالعات نشان می‌دهند که التهاب نه‌تنها یکی از علائم بیماری‌های مزمن است، بلکه عاملی اساسی در پیشرفت بیماری‌ها نیز به‌شمار می‌رود.
به‌کمک خواص این گیاه می‌توان از شر این مشکلات رهایی پیدا کرد.
۱۰- شوید و تقویت استخوان‌ها:
علاوه‌بر مواد معدنی، مونوترپن‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و سایر مواد مفیدی که در این گیاه وجود دارد، مادهی بسیار مفید دیگری هم در آن دیده می‌شود و آن ماده چیزی نیست جز کلسیم.
این گیاه منبعی غنی از کلسیم است که به تقویت و استحکام استخوان ها و دندان‌ها کمک می‌کند.
کلسیم، ماده‌ای حیاتی و واجب برای حفظ استخوان‌ها و تراکم معدنی آنهاست.
البته برخی از افراد در برشمردن اهمیت و خواص این گیاه برای جلوگیری از شکستگی زیادی اغراق می‌کنند، ولی در هر حال این گیاه خوش‌بو، مادهی معدنی مفیدی است
که باید در رژیم غذایی‌تان، آن را لحاظ کنید. مصرف کلسیم و ویتامین D در کنار هم می‌تواند از مشکلاتی نظیر نرمی استخوان ممانعت کند.
۱۱- شوید و بهداشت دهان:
برگ این گیاه به خوش‌بو شدن دهان هم کمک می‌کند. روغن‌های سازنده‌ی این گیاه دارای خواص ضدمیکروبی و ضدعفونی‌کننده هستند.
علاوه‌بر‌اینها، حاوی آنتی‌اکسیدان نیز هستند و به‌خاطر این خواص به رفع عفونت‌های میکروبی دهان کمک می‌کنند.
آنتی‌اکسیدان موجود در این گیاه هم باعث به حداقل رسیدن تخریب ناشی از رادیکال‌های آزاد در لثه و دندان‌ها می‌شود.
۱۲- شوید و رفع اخلالات تنفسی:
کائمفرول (kaempferol) و سایر زردینه‌ها و مونوترپن‌ها در روغن‌های موجود در این گیاه دارای خواص ضدانسدادی هستند و به‌طور طبیعی در ساختارشان آنتی‌هستامین وجود دارد.
به‌همین‌خاطر این گیاه می‌تواند مانع از ایجاد انسداد در دستگاه تنفسی بشود و انسدادی را که در راه تنفس ایجاد شده و ناشی از سرفه، هسیتامین‌ها و حساسیت است، از بین می‌برند.
۱۳- شوید و رفع اسهال:
اسهال دو علت اصلی دارد: هضم نامناسب غذا و عوامل میکروبی.
این گیاه به هاضمه بهتر کمک می‌کند و زردینه‌ها و مونوترپن‌های موجود در آن هم با میکروب‌ها مقابله می‌کنند.
۱۴- شوید و ممانعت از تجمع گازها:
تجمع گاز در معده و روده بسیار ناخوشایند است.
اما یکی از خواص شوید، رفع این مشکل آزاردهنده است و از تجع گاز در بدن که بعضا باعث فشار به حفره‌ی سینه می‌شود جلوگیری می‌کند.
شوید با خاصیت ضدنفاخ بودن، می‌تواند گازهای اضافی بدن را به راه خروج معرفی کند.
۱۵- یکی از خواص دیگر شوید رفع سکسکه است:
بروز سکسکه، دلایل متعددی دارد.
اما اساسا به‌خاطر اسیر شدن گاز و حرکت برعکس آن در لوله‌ی غذا رخ می‌دهد.
دومین دلیل شایع آن هم حساسیت شدید، بیش فعالی و نقص در عملکرد عصبی است.
می‌تواند باعث جلوگیری از تجمع گاز، خروج راحت‌تر آن در بدن شود و مشکلات عصبی و حساسیت را هم با خواص آرامش‌بخش و مسکنی‌اش حل کند.
به این نکات توجه کنید
بسیاری از افراد صرفا به‌خاطر طعم و بوی شوید و سایر سبزی‌های مفید مانند جعفری و گشنیز از آنها در آشپزخانه خود بهره می‌برند،
اما به‌مرور متوجه اثرات مثبت این سبزی‌ها در بدن خود می‌شوند.
و اما نحوه مصرف شوید:
تخم شوید آثار درمانی بسیاری دارد از جمله به‌عنوان ضد تشنج، ضد درد، باد شکم، ادرار آور و برای تقویت معده به کار می‌رود.
برای کسانی که اشتهای زیادی به غذا ندارند و لاغر هستند تخم شوید بهترین دارو است زیرا اشتها را زیاد کرده معده را نیرو می‌بخشد و انرژی بهبدن می‌دهد.
تخم شوید را می‌توان برای ناخوشی معده، بی‌خوابی و ضد گاز معدهبکار برد.
خانم‌های شیر ده که شیر آنها کم است باید حتماً روزی چند بار دمکرده تخم شوید بخورند و یا در غذای خود مصرف کنند که به طور معجزه آسائی شیر آنها زیاد خواهد شد.
پزشکی گیاهی ایران خواص فراوانی را برای شوید قائل است مثلاً در مورد درد شدید و ورم معده از دم کرده شوید بهره می‌جستند که اثر آرام بخش فوری دارد.
تخم شوید در زنان باردار احتمال سقط جنین را به همراه دارد.
برگ و ساقه‌های شوید برای پایین آوردن چربی خون مفید است
طرز تهیه دمنوش و چای شوید:
ابتدا کتری را روی گاز گذاشته تا آب جوش بیاید.
قوری را روی کتری گذاشته و در آن دو قاشق چای‌خوری شوید پودرشده بریزید.
توی قوری آب جوش ریخته و صبر کنید تا به‌مدت ۱۰ دقیقه بجوشد. یعنی تا زمانی که چای به رنگ زرد مطلوبی درآید.
حال با چای‌صاف‌کن، چای را صاف کرده، در فنجان بریزید و نوش‌جان کنید.
توصیه می‌شود که مصرف این چای را به حداقل ۳ بار در روز محدود کنید.
ضمن اینکه بهتر است، چای مذکور بعد و قبل از غذا خورده شود تا به هضم بهتر، کمک کند.
خواص شوید بسیار زیاد است و علاوه‌بر موارد گفته‌شده به دفع نمک، آب اضافی و نیز دفع سموم بدن هم کمک می‌کند.
در انتها موارد منع مصرف شوید:
گرم مزاجان باید آن را با آب لیمو و سکنجبین و آب غوره و ترشی‌ها بخورند و سرد مزاجان باید آن را با قرنفل و دارچین و عسل بخورند.
شوید از تیره جعفری بوده و بخاطر داشتن فورانوکومارین ها موجب افزایش حساسیت پوست به نور ماوراء بنفش و افزایش احتمال بروز واکنش حساسیت به نور می گردد .
مصرف شوید در کسانی که بیماری حاد کلیوی ( ATN) یا بیماری مزمن کلیوی دارند،موجب تشدید التهاب مجاری کلیوی بواسطه اسانس اجزاء شوید می گردد.
دید را ضعیف می‌کند.
کسانی که زخم معده دارند احتمالاً ایجاد خونریزی می‌کند.
مصرف فشرده شوید موجب افزایش احتمال اختلالات کبدی در بیمارانی که مبتلا به التهاب مزمن کبدی ( سیروز Cirrhosis ) می گردد .
تداخلات داروئی:
مصرف توام شوید با داروی ۸-متوکسی پسورالن بدلیل افزایش بروز حساسیت نوری ممنوع است.
مصرف توام با داروهائی که حساسیت پوستی ایجاد می کنند مثل تتراسایکلین و داکسی سایکلین توصیه نمی شود.
برای تهیه شوید شسته شده میتوانید بر روی این لینک کلیک نمایید.
برای تهیه شوید پفکی شسته شده کارخانه میتوانید بر روی این لینک کلیک نمایید.
برای تهیه تخم شوید میتوانید بر روی این لینک کلیک نمایید.
برای اطلاع از خواص دارویی ادویه ها موارد منع مصرف میتوانید پیج اینستاگرام ما را دنبال کنید.
برای ورود به پیج اینستاگرام میتوانید بر روی این لینک کلیک نمایید.
