با خانوم ادویه در معرفی ریشه گیاه شناسی رزماری همراه باشید:
رزماری یا اکلیل کوهی گیاهی خشبی، همیشه سبز و چندساله است.
این گیاه متعلق به تیره نعناع بوده و منشأ آن نواحی مدیترانه در جنوب اروپا گزارش شده است.
این گیاه در اسپانیا، جنوب فرانسه، ایتالیا، دالماس، جزایر قناری و شمال آفریقا به طور خودرو می روید.
ارتفاع گیاه رزماری با توجه به شرایط اقلیمی محل رویش متفاوت و بین ۵۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر است.
ساقه مستقیم بوده و انشعاب های زیادی دارد. ساقه های جوان سبز رنگ و ساقه های مسن قهوه ای رنگ است
و با افزایش سن گیاه سطح آنها کم و بیش پولکی شکل می شود.
برگ ها چرمی شکل به طول ۵/۱ تا ۴ سانتیمتر و پهنای دو تا سه میلیمتر است.
برگ ها باریک، کشیده و نوک تیز است. سطح فوقانی برگ ها فاقد کرک و سبزرنگ است.
در حالی که قسمت تحتانی آن پوشیده از کرک و کم و بیش سفیدرنگ به نظر می رسد.
برگ ها به صورت متقابل روی ساقه قرار می گیرند. به علت وجود اسانس در برگ ها، این گیاه بسیار معطر و خوشبو است.
ریشه گیاه رزماری مستقیم است و انشعاب های فراوانی دارد.
ریشه های جوان سفیدرنگ است که با افزایش سن گیاه رنگ آنها قهوه ای روشن می شود.
گل ها کوچک، به رنگ بنفش یا سفید هستند.
گل ها از اردیبهشت تا خردادماه و در بعضی شرایط اقلیمی تا شهریورماه روی گیاه پدیدار می شوند. درون جام گل دو پرچم وجود دارد.
میوه فندقه و به رنگ قهوه ای تیره بوده و پهنای آن ۵/۱ تا ۶/۲ میلیمتر است.
قسمت جلوی آن مقعر و ناحیه پشتی آن محدب است. وزن هزاردانه ۹۱/۰ گرم است.
خواص رزماری:
۱- تقویت حافظه:
یکی از مهمترین فواید رزماری برای سلامتی، تأثیر آن به‌عنوان تقویت‌کننده‌ی قدرت شناختی است.
گفته می‌شود رزماری به تقویت حافظه، افزایش هوش و افزایش تمرکز کمک می‌کند.
با اینکه بسیاری از تأثیرات رزماری بر مغز هنوز در مرحله‌ی پژوهش و مطالعه قرار دارند، اما بررسی‌ها نشان از تأثیر آن در افزایش سلامت حافظه دارد.
رزماری در افزایش فعالیت شناختی افراد مسن و کسانی که از اختلالات حاد شناختی مانند آلزایمر و زوال عقل رنج می‌برند، مؤثر است.
این ویژگی‌ها می‌تواند رزماری را به مکملی برای درمان‌های نوین این بیماری‌های لاعلاج مغز تبدیل کند.
۲- بهبود حال روحی و کاهش استرس‌ها:
تنها عطر این گیاه می‌تواند به بهبود حال روحی، ذهنی شفاف و کاهش و کنترل استرس
در افراد مبتلا به اضطراب مزمن و عدم تعادل هورمون‌های استرس کمک کند.
مصرف موضعی این گیاه به‌شکل برخی پمادها نیز می‌تواند همین خاصیت را بر جای بگذارد.
همچنین با اینکه هدف اصلی استفاده از روغن این گیاه در رایحه درمانی بهبود حال روحی و استرس نیست،
ولی به این منظور هم از آن استفاده می‌شود.
۳- تقویت دستگاه ایمنی:
ترکیبات فعال موجود در رزماری خاصیت آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و ضدسرطانی دارند.
این ۳ ویژگی رزماری موجب می‌شود تا رزماری با بیماری‌های مختلف و حملات عوامل بیماری‌زایی که سلامت بدن را تهدید می‌کنند، مقابله کند.
ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌توانند پس از دستگاه ایمنی، دومین سد دفاعی بدن باشند و رزماری سرشار از این ترکیبات قدرتمند است.
رزمارینیک اسید، کافئیک اسید، بتولینیک اسید و کارنوزول ازجمله ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در رزماری هستند.
۴- خاصیت ضدباکتریایی:
قدرت رزماری در تقویت دستگاه ایمنی به‌اندازه‌ی کافی تأثیرگذار است.
حالا به این خاصیت رزماری، قدرت‌اش در مبارزه با عفونت‌های باکتریایی (مخصوصا عفونت‌های معده) را اضافه کنید.
باکتری «هلیکوباکتر پیلوری» نوعی باکتری بیماری‌زای خطرناک است که می‌تواند موجب بروز انواع زخم معده شود.
اما مطالعات نشان می‌دهند مصرف رزماری می‌تواند از رشد این باکتری‌ها جلوگیری کند.
همچنین رزماری می‌تواند از عفونت‌های استاف که هرساله هزاران نفر را به‌کام مرگ می‌کشد نیز جلوگیری کند.
۵- تسکین دردهای معده:
به‌طور سنتی در برخی فرهنگ‌ها از این گیاه به‌عنوان درمان معده‌درد، یبوست، نفخ و اسهال استفاده می‌شود.
این ویژگی‌ها تا حد زیادی به‌خاطر خاصیت ضدالتهابی این گیاه است.
بنابراین افزودن رزماری به رژیم غذایی‌تان می‌تواند به‌سرعت موجب تنظیم حرکات روده‌ای و سیستم گوارشی‌تان شود.
۶- از بین بردن بوی بد دهان:
رزماری با خاصیت ضدباکتریایی خود می‌تواند بهداشت دهان را افزایش دهد و بوی بد دهان را از بین ببرد.
به این منظور برگ‌های رزماری را در یک لیوان آب‌جوش بریزید و آن را در دهان خود غرغره کنید
تا باکتری‌های موجود در دهان‌تان نابود شوند و کل شب بدون بوی بد دهان بخوابید.
۷- تحریک گردش خون:
رزماری محرک بدن برای تولید بیشتر گلبول قرمز است و به گردش خون در رگ‌ها کمک می‌کند.
این ویژگی‌ها به رساندن اکسیژن و مواد مغذی موردنیاز سلول‌ها کمک می‌کند
و موجب حفظ فعالیت متابولیکی سلول‌ها می‌شود.
۸- تسکین دردها:
مصرف موضعی این گیاه به‌عنوان یک مُسکن طبیعی بر روی نقاطی که درد دارند، صدها سال است که رواج دارد.
مصرف دهانی این گیاه برای تسکین دردهای نقاطی که دسترسی به آنها سخت است (مانند سردرد) و دردهای ناشی از بیماری‌ها مناسب است.
یکی از کاربردهای معروف این گیاه استفاده از آن برای درمان میگرن است.
مالیدن عصاره‌ی این گیاه بر روی گیجگاه یا استشمام عطر رزماری می‌تواند از شدت علائم میگرن بکاهد.
۹- مبارزه با التهابات:
شاید یکی از مهمترین فواید یا خواص این گیاه برای بدن، خاصیت ضدالتهابی آن باشد.
کارنوزول و کارنوزیک اسید موجود در این گیاه دو جزء آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی هستند
که می‌توانند التهابات عضلات، عروق خونی و مفاصل را کاهش دهند.
این ویژگی رزماری را به درمانی عالی برای بسیاری از بیماری‌ها مانند
فشار خون بالا، نقرس، ورم مفاصل و جراحات باقی‌مانده از جراحی‌ها تبدیل می‌کند.
مصرف دهانی و موضعی این گیاه برای تأثیرات ضدالتهابی‌اش توصیه می‌شود.
۱۰- سم‌زدایی بدن:
رزماری خاصیت ادرارآوری دارد. این امر به خروج مؤثر سموم از بدن به‌وسیله‌ی ادرار کمک می‌کند.
علاوه‌بر این مصرف منظم رزماری با افزایش نرخ خروج آب از بدن، می‌تواند
به دفع عوامل بیماری‌زا، نمک‌ها، سموم و حتی چربی اضافی از بدن کمک کند.
سرعت بازسازی کبد نسبت‌به اعضای بدن آهسته است.
رزماری می‌تواند روند بازسازی و سلامت کبد را تسریع کند و در کاهش شدت سیروز (التهاب شدید کبد) مؤثر است.
۱۱- محافظت از پوست:
خاصیت ضدپیری رزماری به‌خوبی شناخته شده است.
اگرچه استفاده از رزماری برای محافظت از پوست بیشتر به‌شکل روغن ضروری است،
ولی مصرف خوراکی و موضعی برگ‌های رزماری نیز می‌تواند
به کیفیت پوست، بهبود آکنه، درخشش پوست و آب‌رسانی به بزرگترین عضو بدن یعنی پوست کمک کند.
نحوه‌ی مصرف رزماری:
این گیاه را می‌توان به روش‌های مختلف استفاده کرد.
بیشترین و بهترین کاربرد این گیاه در آشپزی به‌عنوان چاشنی نهایی و ابزاری برای تزئین بشقاب‌های غذاست.
می‌توان این گیاه را همراه با غذا پخت، ولی این کار باعث ازبین‌رفتن بخشی از ترکیبات مفید موجود در آن می‌شود.
بنابراین توصیه می‌شود برای استفاده از خواص این گیاه، آن را در معرض حرارت بالا قرار ندهید.
اگر قصد پختن این گیاه را دارید، میتوانید آن را در سوپ‌ها و خورشت‌ها بریزید.
مصرف موضعی این گیاه نیز کاربرد دیگر آن است.
از این گیاه در خوشبوکننده‌‌های هوا و به‌عنوان ماسک برای پوست نیز استفاده می‌شود.
عوارض احتمالی رزماری:
روغن این گیاه بسیار قوی است و نباید به‌صورت خوراکی مصرف شود.
اما مصرف رزماری در غذاها خطری ندارد.
اگر به سایر گیاهان خانواده نعناعیان حساسیت دارید، ممکن است
به مصرف خوراکی یا موضعی این گیاه هم حساسیت داشته باشید،
اما معمولا واکنش‌های آلرژیک نسبت‌به رزماری کم و محدود است.
برای تهیه این محصول میتوانید بر روی این لینک کلیک نمایید.
برای اطلاع از خواص دارویی ادویه ها موارد منع مصرف میتوانید پیج اینستاگرام ما را دنبال کنید.
برای ورود به پیج اینستاگرام میتوانید بر روی این لینک کلیک نمایید.